Deneysel parkinson hastalığında dokosaheksaenoik asidin nörodejenerasyondaki yeri ve etki mekanizması

Abstract

Dokosaheksaenoik asit (DHA), beyin hücre membranlarının fosfolipidtabakasında bulunan ve normal hücresel fonksiyon için elzem olan temel doymamışyağ asididir. DHA'nın hücre membranında bulunması kognitif süreçleri kolaylaştırır,öğrenme ve bellek fonksiyonlarını arttırır. Parkinson ve Alzheimer gibinörodejeneratif hastalıklarda, doymamış yağ asitlerinin konsantrasyonunda önemlibir azalma meydana gelmektedir. Doymamış yağ asitlerini içeren bir diyetinalınması, bu hastalıklarla ilgili değişikliklerin ortaya çıkmasını engelleyebilir veyageciktirebilir. Çalışmanın amacı, deneysel Parkinson modeli oluşturulan yetişkinsıçanlarda, DHA uygulamasının etkisini incelemektir.Sıçanlar rasgele olarak 4 gruba ayrılmıştır: Kontrol, DHA verilen grup,deneysel Parkinson oluşturulan grup, deneysel Parkinson oluşturulan + DHA verilengrup. DHA gruplarına, 4 hafta boyunca gavaj yoluyla 36 mg/kg/gün dozunda DHAverilmiştir. Parkinson grubunda, MPTP toksini (100 µg/1 µl serum fizyolojiksolüsyonu) çift taraflı olarak median ön beyin demeti içine mikroenjeksiyon yoluylauygulanmıştır.Sıçanların motor aktivitesi "vertical pole" ve "vertical wire" testleri iledeğerlendirilmiştir. SN'deki hücre ölümü, DNA kırıklarının enzimatik olarakişaretlenmesiyle (TUNEL yöntemi) tespit edilmiştir. Kaspaz-3, Bcl-2 ve iNOSproteinlerinin yoğunluğu immünohistokimyasal analiz ile değerlendirilmiştir. iNOSmRNA düzeyi RT-PCR yöntemi ile saptanmıştır.Parkinson modeli oluşturulan hayvanlarda belirgin lokomotor aktivite azlığı,motor koordinasyon ve denge kaybı tespit edilmiştir. DHA alan Parkinson grubundaise parkinsonizm belirtilerinin hafiflediği saptanmıştır. Bunun yanında, DHA alımıParkinson grubunda dopaminerjik hücre ölümünü azaltmıştır. iNOS mRNA'sıgrupların hiçbirinde saptanmamıştır. Buna karşın, immünohistokimyasal olarak tayinedilen iNOS protein ekspresyonunun Parkinson grubunda diğer gruplara göre dahakuvvetli olduğu gözlenmiştir. Parkinson oluşturulup DHA verilen grupta ise iNOSekspresyonu belirgin biçimde düşmüş ve zayıf şiddette izlenmiştir. Bcl-2 ve kaspaz-3ekspresyonu Parkinson grubunda düşük yoğunlukta izlenmiştir. DHA veParkinson+DHA gruplarında Bcl-2 ekspresyonu aynı yoğunlukta gözlenirken, herikisinde de Bcl-2 reaksiyon şiddetinin Parkinson grubuna göre daha yüksek olduğutespit edilmiştir.Bu çalışmanın sonuçları, MPTP ile oluşturulan deneysel Parkinson modelindeDHA alımının dopaminerjik nöronları apoptotik hücre ölümüne karşı koruduğunugöstermektedir.