Arkaik ve klasik dönemlerde ionia bölgesinin politik yapısı

Abstract

Antik kaynaklara göre varlığını Prehistorik Dönem'den beri sürdüren Küçük Asya'nın batı sahil kentleri İÖ. bininci yıldan itibaren Dor baskısı yüzünden kıta Yunanistan'dan gelen kolonistlerce iskân edilmiştir. Bu topluluk kısa zaman içinde yerel halkla kaynaşmış ve uzun müddet bu kolonizasyon hareketinin önderlerinin soyundan gelen krallarca yönetilmişlerdir. Karanlık Çağ'ın sona erişiyle birlikte yönetim erkinin tek bir kişinin elinde olmasından rahatsızlık duyan bazı soylu ve güçlü kimseler kralı devirmişler ve böylece gücü kendi aralarında ortak bir şekilde paylaşmanın yolunu açmışlardır. Zenginliğin en önemli kaynağı olan tarım alanlarının söz konusu bu aristokratların elinde oluşu ve onların halka karşı olan acımasız tutumu özellikle İÖ. 7. yüzyıldan itibaren tiranlık olarak adlandırılan yeni bir rejimin doğmasına yol açmıştır. Bu yeni rejimde halkın desteğini arkasına alan tiranlar iktidarlarını pekiştirebilmek adına kentlerdeki soylulara karşı son derece zalimce davranmışlardır. Onların birçoğunu ya sürgüne göndermiş ya da öldürmüşler, böylece bu kimselerin kendilerine karşı bir tehlike oluşturmasının önüne geçmişlerdir. Perslerin Anadolu'ya gelmesinin ardından mevcut tiranlar güçlerini muhafaza edebilmek için onların desteğine ihtiyaç duymuş ve ortaya Pers destekli yeni bir tiranlık dönemi çıkmıştır. Pers tehlikesinin Yunanistan ve Batı Anadolu için sona erdiği 479 yılından sonra bu tiranların yerini oligarşi ve daha sonra demokrasi yanlıları almıştır. Bu tarihten Büyük İskender'in Asya'yı fethine kadar geçen zaman diliminde İonia kentleri Atina-Sparta ve Pers üçgeni içerisinde sürekli olarak bu güçlerin kendisi için uygun gördüğü yönetim biçimlerine teşvik edilmişler ya da zorlanmışlardır.Bu çalışmada İonia kentlerinde hüküm sürmüş olan tüm kralların ve tiranların hayat hikâyeleri, aristokratlar/oligarkhlar ile demokratlar arasındaki bitmek tükenmek bilmeyen çatışmalar ve bunun sonucu olarak kentleri kasıp kavuran iç savaşlar, nedenleri ve sonuçlarıyla birlikte kent bazında tek tek mercek altına altına alınmış ve bütün bunların söz konusu İonia kentlerini nasıl etkilediği antik ve epigrafik kaynaklar ışığında ortaya konularak Arkaik Devir'den Hellenistik Devre kadar İonia'nın politik tarihi yazılmıştır.