Abstract:
Bu çalışmada, erkenci çilek çeşitlerinden Cruz ve Douglas' in meristem kültürü yöntemiyle çoğalt ılab ilme ola nağı araştırılmıştır. Bu amaçla, bir örnek sağlıklı anaç "bitkiler laboratuvara taşınarak 38 C'de termoterapi uygula ması yapılmıştır. Bu bitkilerden alınan kol uçlarına yüzey sterilizasyonu yapıldıktan sonra yaklaşık 0.2-0.5 mra'lik meristem dokuları izole edilmiştir. Temel ortam olarak modi- fiye edilmiş Murashige ve Skoog (MS) ortamı kullanılmıştır. Fiziksel koşullar deneme süresince sabit tutulmuştur. Orta lama sıcaklık 25+1 C ve oransal nem yaklaşık #70+5 olmuştur. Meristem geliştirme aşamasında 0.1 BAP/1.0 IBA/0.1 GA, mg/1 içeren MS ortamı kullanılmıştır. Dikimden 3-4 haf- ta-^sonra sürgünler 1.0 BAP/l.O IBA/0.1 GA- mg/l içeren MS ortamına aktarılmışlar ve 5-6 hafta süresince yığın halinde koltukaltı sürgünleri oluşturmuşlardır. Elde edilen sürgün lerde ortalama yaprak sayısı, gençlik fazının tipik özelli ği olan tek parçalı yapraklarda ölçülen ortalama yaprak genişliği ve yaprak sapı uzunluğu ile sürgün boyunun Douglas çeşidinde Cruz çeşidine göre daha fazla olduğu saptanmıştır. Koltukaltı sürgünleri tek tek ayrılarak 1.0 mg/l IBA içeren MS ortamına aktarılmışlar ve' 3-4 hafta sonra köklü bitkicikler elde edilmiştir. Üç parçalı yaprakları olan köklü sürgünlerde ortalama kök sayısı, kök uzunluğu, yaprak dilimlerinin genişliği, yaprak sapı uzunluğu ve sür gün boyu ölçülmüştür. Bu değerler Douglas* da Cruz1 a göre daha fazla olarak saptanmıştır. Elde edilen bitkiler torf : perlit karışımına akta rıldıklarında canlılık oranı Cruz çeşidinde $78.5, Douglas çeşidinde #90.3 olarak saptanmıştır. Araştırma sonuçları, denemeye alınan her iki çilek çeşidinin de meristem kültürü ile çoğaltmaya elverişli olduklarını göstermiştir.
