Türk kamu yönetiminde idari denetim

Abstract

Kamu kurum ve idareleri (örgütleri), içinde yer aldıkları toplumlarda önemli düzeyde ekonomik ve sosyal rol oynamaktadır. Bu anlamda kamu örgütlerinin ürettikleri mal ve hizmetlerin toplum üzerinde, önemli sosyo-ekonomik etkileri bulunmaktadır. Kamu örgütleri, bu mal ve hizmet üretimini yasal amaçları doğrultusunda gerçekleştirmektedir. Bu amaçların gerçekleşip/gerçekleşmediği olgusu ise ilgili kamu örgütünün etkililiği, verimliliği ve performans göstergeleri ile doğrudan saptanabilmektedir. Bu etkililiği ve verimliliği saptama faaliyetleri ise kurumun denetim fonksiyonu olarak adlandırılabilir. Yönetim, iyi işlemeyen bir denetim süreciyle kuşkusuz yetersiz ve eksik kalacaktır. Bu yüzden kurumların performanslarını geliştirebilmeleri için denetleme fonksiyonuna gereksinim duyulmaktadır. Kamu yönetimi anlayışında yaşanan değişimlerin denetim fonksiyonunda da radikal değişimleri beraberinde getirdiği görülmektedir. Bu çalışmanın temel amacı, denetim fonksiyonunda ortaya çıkan bu değişimlerin ayrıntılı olarak irdelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda denetim fonksiyonunun tarihsel gelişimi, türleri ve yeni uygulamaları ele alınmaktadır. Ayrıca yönetim sistemlerine de değinilerek, Türk kamu yönetiminde geçmişte uygulanan, uygulanmakta olan ve önümüzdeki döneme ilişkin tasarlanan denetim uygulamaları değerlendirilmiştir. Çalışmanın ulaştığı bulgular doğrultusunda, yaşanan değişimlerden birçoğunun kamu yönetiminin gelişmesinde oldukça önemli katkılar sağladığı; ancak özel sektörden alınan bazı denetim yöntem ve tekniklerinin başarılı bir biçimde kullanıldığını söylemenin güç olduğu ve Türkiye'de yapılan denetim alanındaki reform çalışmalarının istenen ölçüde başarılı olmadığı ve düzenlemelerin beklenen verimi sağlayamadığı sonucuna ulaşılmıştır.