Kemoterapiye bağlı kronik periferal nöropati ve yaşam kalitesine etkisi

Abstract

Amaç: Taksan ve platin bazlı kemoterapi ilaçlarına bağlı olarak gelişen periferal nöropati yaygın olarak görülmektedir. Tanımlayıcı olarak planlanan bu çalışma kapsamında, taksan ve platin bazlı kemoterapi tedavisi tamamlanmış hastalarda tedavi sonrası görülen periferal nöropati semptomları ve bu semptomların neden olduğu fonksiyonel kısıtlılıkların yaşam kalitesine etkisini incelemek amaçlanmıştır. Yöntem: Bu çalışma Haziran- Kasım 2016 tarihleri arasında Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Polikliniği'nde yürütülmüştür. Taksan ve platin bazlı kemoterapi uygulanmış ve son iki yıldır poliklinik takibinde olan, çalışmaya dahil edilme kriterlerine uygun 106 hasta araştırma kapsamına alınmıştır. Verilerin toplanmasında;hasta tanıtım formu, EORTC QLQ-C30 ve EORTC QLQ-CIPN20 yaşam kalitesi ölçekleri kullanılmıştır.Verilerin analizi SPSS 22.0 paket programında yapılmıştır. Bulgular: Bu çalışma kapsamında değerlendirilen hastaların % 58,5'i kadın ve ortanca yaş 53.00(aralık, 21-77).Araştırmamızda cinsiyet, tanı evresi, uygulanan kemoterapi rejiminin tipi ve kemoterapi kür sayısına göre CIPN20 ölçeği alt boyutlarında istatistiksel olarak anlamlı farklılık olduğu saptanmıştır (p<0.05). Kadın hastaların motor, erkek hastaların otonomik, sisplatin uygulanan hastaların otonomik, evre II hastaların duyusal, 7-8 kür kemoterapi uygulanan hastaların otonomik fonksiyon puanlarının anlamlı düzeyde yüksek olduğu bulunmuştur (p<0.01). Periferal nöropati semptomları ile yaşam kalitesi arasında negatif korelasyon olduğu saptanmıştır. Sonuç: Taksan ve platin bazlı kemoterapi tedavisi tamamlanmış hastalarda tedavi sonrası görülen periferal nöropati semptomları ve bu semptomların neden olduğu fonksiyonel kısıtlılıkların devam ettiği, nöropati semptomlarındaki artışın yaşam kalitesini olumsuz etkilediği saptanmıştır.