Annelerin depresyon belirtilerinin bebek bakım sonuçlarına etkisi

Abstract

Amaç: Bu araştırma, annelerin depresyon belirtilerinin bebek bakım sonuçlarına etkisini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Kesitsel ve analitik tipte olan bu çalışma bir aile sağlığı merkezine kayıtlı, altı aylık bebeği olan ve araştırmaya gönüllü olarak katılan 229 anne ile gerçekleştirilmiştir. Veriler Edinburgh Doğum Sonrası Depresyon Ölçeği (EDSDÖ), Sorun Çözme Becerileri Değerlendirme Formu "Bebeğimin Bakım Sorunları ile İlgilenme Durumum" Ölçeği ve Anne ve Bebeğin Tanımlayıcı Özellikleri ve Annenin Koruyucu Sağlık Davranışları Soru Formu kullanılarak elde edilmiştir. Verilerin analizinde, Pearson ki- kare, Mann-Whitney U, Fisher'in kesin ki- kare, Pearson korelasyon ve t testi kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmanın sonucunda annelerin %37.1'inin depresif belirtiler gösterdiği saptanmıştır. Depresif belirtiler gösteren annelerin, göstermeyen annelere göre bebeklerinin boy ve kilo ortalamalarının, bebeği emzirme oranı ve süresinin, bebek bakım becerisi, bebek tarama becerisi ve bakım-tarama toplam beceri puanlarının daha düşük olduğu saptanmıştır. Depresif belirtiler göstermeyen annelerin, gösteren annelere göre bebeğin aşı tarihlerini sıkı sıkıya takip ederek, vakti gelince bebeği aile sağlığı merkezine getirme ve bebekte herhangi bir sağlık problemi görüldüğünde, zaman kaybetmeden sağlık kurumuna götürme oranlarının daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Yine depresif belirtiler göstermeyen annelerin gösteren annelere göre bebeğe D vitamini ile demir damlasını düzenli ve uygun miktarda verme ve sağlık personeli tarafından bebeğe yönelik verilen önerilere tam uyumlu olma oranlarının daha yüksek olduğu saptanmıştır. Aynı zamanda EDSDÖ'den alınan puan arttıkça, annelerin bebek bakım becerisi, bebek tarama becerisi ve bakım-tarama toplam beceri puanının azaldığı belirlenmiştir. Sonuç: Bu çalışma, postpartum depresyon açısından risk taşıyan annelerin, yapılan taramalarla erken tanısı, tedavisi ve kontrolünün sağlanması, yetersiz bakım nedeniyle bebeğin büyüme-gelişme durumunun olumsuz olarak etkilenmesinin önüne geçilmesi açısından önemlidir.