Ultra yüksek alan manyetik rezonans görüntülemenin amalgam faz değişimi ve civa salınımı üzerine etkisinin değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Diş çürüklerinin tedavisinde kullanılan amalgam restorasyonlar, içeriklerinde bulunan cıva nedeniyle toksik etki oluşturma potansiyeli taşımaktadırlar. Farklı fiziksel ve kimyasal koşullar altında amalgam restorasyonlardan salınan cıva miktarının değişebileceği düşünülmektedir. Manyetik rezonans görüntüleme (MRG), özellikle yumuşak doku kaynaklı patolojilerin görüntülenmesinde sıklıkla tercih edilmektedir. Manyetik alana maruz kalan metal objeler ısınma ve manyetik alan içinde hareket etme gibi davranışlar sergilemektedir. Bu çalışmanın amacı, manyetik alana maruz kalan amalgamlardaki faz değişimi ve cıva salınımı miktarını değerlendirmektir. Yöntem: 4 mm çapı ve 4 mm yükseklikte 60 adet amalgam disk hazırlanarak 30 adet amalgam disk kontrol grubu olarak, 30 adet amalgam disk ise MRG grubu olarak belirlenmiştir. Diskler Fusayama-Meyer çözeltisine konarak MRG grubundaki diskler 14,1T ultra yüksek alan manyetik rezonans görüntüleme (UYA-MRG) cihazında (EPFL, Lozan, İsviçre) MRG uygulamasına maruz bırakılmıştır. UYA-MRG uygulamasından 2, 12 ve 24 saat sonra tüm diskler çözeltilerden çıkarılmıştır. Çözeltilere indüktif olarak eşleşmiş plazma-kütle spektroskopisi (ICP-MS) analizi yapılırken amalgam disklere X-ışını difraktometresi (XRD) analizi yapılmıştır. Gruplar arasındaki farklılık ve etkileşimler iki yönlü ANOVA testi ile değerlendirilmiştir. Bulgular: MRG grubundaki çözeltilere salınan cıva konsantrasyonu kontrol grubundaki çözeltilere göre anlamlı derecede yüksek bulunmuştur (p=0,026). MRG grubundaki amalgam diskler ile kontrol grubundaki disklerin metalürjik fazları arasında farklılık saptanmamıştır. MRG grubundaki amalgam disklerin XRD analizi ile elde edilen pik şiddeti yoğunluğu kontrol grubundaki amalgam disklerin pik şiddeti yoğunluğuna göre anlamlı derecede düşük bulunmuştur (p=0,000). Sonuç: UYA-MRG uygulamasının; amalgam dolgulu bireyler için, manyetik alanın gücü ve manyetik alanda bulunma süresine bağlı olarak cıva salınımında meydana gelen artış ile cıva toksisitesi riski oluşturduğunu göstermektedir. UYA-MRG uygulamasının, manyetik alana maruz kalınan süreye bağlı olarak amalgamdaki kristal yapı üzerinde zayıflatıcı bir etkiye sahip olduğu görülmektedir.