Balıkçı ve hizmet gemilerinin iş sağlığı ve güvenliği yönünden değerlendirilmesi

Abstract

Bu tez, 20 Haziran 2012 tarihinde, kabul edilen ve 30 Haziran 2012 tarihinde, 28339 sayılı resmî gazetede yayınlanan "İş Sağlığı ve Güvenliği kanunu" kapsamında çıkarılan 20.08.2013/28741 resmî gazetede yayınlanan "Balıkçı Gemilerinde Yapılan Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri" hakkında yönetmelik ile balıkçı ve hizmet gemilerinin iş sağlığı ve güvenliği açısından değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. 10 Aralık 1948 tarihli kabul edilen ve ülkemiz tarafından 6 Nisan 1949 tarihinde kabul ettiğimiz İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi 3.maddesine göre yaşamak, hürriyet ve kişi emniyeti her ferdin hakkıdır. Türkiye Cumhuriyeti 1982 Anayasasına 17. Maddesine göre de herkes, yaşama, maddî ve manevî varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir. 6331 sayılı iş sağlığı ve güvenliği kanuna göre işin yürütülmesi sırasında işverenler işe özgü her türlü tedbiri almak ve uygulamakla yükümlüdür. Bu sebeple iş ile ilgili tehlike ve risklerin belirlenmesi için risk değerlendirmesi yapmak ya da yaptırmakla yükümlüdürler. Ülkemizde endüstriyel balıkçılık sezonunda avlanma için kısıtlı bir süre olması ve belli ekonomik değerin elde edilmesi için kısıtlı bir zamanın olması iş sağlığı ve güvenliği kurallarına uyumu aksatabilmektedir. Ayrıca meteorolojik koşulların göz önünde bulundurulması sonucunda avlanma süresinin daha da azalması gibi etkenler nedeniyle çalışanların iş sağlığı ve güvenliğini tehlikeye sokabilmektedir. Bu tez çalışmasında 10-29 metre arası 96 adet, 30-49 metre arası 60 adet, 50-99 metre arası 24 gemi olmak üzere toplam 180 adet balıkçı ve hizmet gemisi araştırılmıştır. Bu tez ile olası kaza risklerinin azaltılması ve balıkçı gemilerinde uygulanan iş güvenliği uygulamalarının aksayan kısımların 6331 sayılı İş Sağlığı ve İş Güvenliği kanunu ve bu kanuna istinaden çıkartılan Balıkçı Gemilerinde Yapılan Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkındaki yönetmelik maddelerince değerlendirilmesi, gemi boylarıyla iş sağlığı ve iş güvenliğinin ilişkilendirilmesi amaçlamaktadır. Balıkçılık sektöründe iş sağlığı ve güvenliğinin bir kültür haline getirilmesi için öneriler sunmayı planlamaktadır. Ülkemiz her yıl yayınlanan iş kazaları istatistiklerinde kötü bir karneye sahip olduğunu göz önünde bulundurursak alınacak her önlemin önemi artmaktadır.