Havacılık organizasyonlarında çalışan lojistik profesyonellerinde iş doyumu ve tükenmişlik : Kokpit ve kabin profesyonelleri üzerine bir uygulama

Abstract

Hava taşımacılığı sektörü son on beş yıllık dönemde Dünya'da ve ülkemizde hızla gelişmektedir. Bu durum yoğun rekabet ortamının oluşması sağlayarak, havayolu işletmelerinin devamlılıklarını sağlamak ve rakiplerine karşı rekabet avantajı elde etmek amacıyla hizmet kalitelerini arttırmalarını zorunlu hale getirmiştir. Hizmet kalitesinin arttırılmasında müşteri nezdinde havayolu işletmesinin aynası olarak görülen kokpit ve kabin ekiplerinin performansı oldukça önemlidir. Bu bağlamda kabin ve kokpit ekiplerinin tükenmişlik seviyelerinin düşük, iş doyumu düzeylerinin yüksek olmasının daha iyi hizmet sunmalarını sağlayacağı ön görülerek bu çalışma gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada; kabin ve kokpit ekiplerinin tükenmişlik ve iş doyum düzeylerinin ölçülmesi, aralarındaki ilişkinin belirlenmesi ve elde edilen sonuçların demografik faktörlere göre değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Verilerin elde edilmesi amacıyla Maslach Tükenmişlik Envanteri ve Minnesota İş Doyum Ölçeği kullanılmıştır. Anket çalışması Türkiye merkezli havayolu işletmelerinde çalışan kokpit ve kabin ekiplerine uygulanmıştır. Çalışmada; frekans ve yüzde analizleri, güvenilirlik analizi, faktör analizi, normallik analizi, korelasyon analizi, bağımsız iki örneklem t testi, anova testi ve levene testi yapılmıştır. Sonuç olarak; Kabin ve kokpit ekiplerinin orta düzeyde tükenmişlik yaşadıkları, iş doyum düzeylerinin ise yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Genel iş doyumu ve genel tükenmişlik arasında anlamlı ve negatif yönlü bir ilişki; tükenmişlik ve iş doyumunun alt boyutları arasında da benzer şekilde anlamlı ilişkiler saptanmıştır. Demografik faktörlerin ise kısmen farklılaştığı tespit edilmiştir.