Hemodiyaliz hastalarının diyaliz sırasında besin tüketiminin kan basıncına etkisi

Abstract

Amaç: Bu çalışma hemodiyaliz hastalarının diyaliz sırasında besin tüketiminin kan basıncına etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Araştırma deseninde randomize olmayan deneysel araştırma türü kullanılmıştır. Araştırma Sakarya Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde hemodiyalize (HD) giren, dahil edilme kriterlerini karşılayan ve gönüllü olan 54 hasta ile yürütülmüştür. Her hastaya Uygulama I ve Uygulama II olmak üzere iki uygulama yapılmıştır. Her iki uygulamada da HD'e başlamadan önce hastalara Ambulatuvar Kan Basıncı Monitörü (AKBM) takılarak 15 dakika ara ile tekrarlı kan basıncı ölçümleri yapılmıştır. Uygulama I'de hastalar önceki beslenme alışkanlıklarını devam ettirmişler, kliniğin rutin saatinde önceden belirlenmiş olan standart öğünü tüketmişlerdir. Uygulama II' de hastaların HD sırasında besin almamaları sağlanmıştır. Veriler hasta tanıtım formu ve hemodiyaliz izlem formu kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde SAS paket programı kullanılmıştır. Bulgular: Hastaların ortalama yaşı 57.7, hastaların %59.3'ünün erkek olduğu, hastaların hemodiyaliz süresinin ortalama 54.8 ay olduğu görülmüştür. Uygulama I'deki hastalarda seansın ilk yarım saat, birinci saat ve ikinci saatte hem sistolik hem de diyastolik kan basıncının Uygulama II'deki hasta grubuna göre anlamlı olarak daha fazla düştüğü belirlendi (p<0.0001). Kronik böbrek hastalığı (KBH) nedeni diyabet ve hipertansiyon olanların sistolik ve diyastolik kan basıncının diğerlerine kıyasla daha düşük olduğu bulundu. Uygulama I'deki hastaların %74.1'inde intradiyalitik hipotansiyon (İDH) görülürken bu oran Uygulama II'de %40.7'e düştüğü görüldü. Sonuç: Hemodiyaliz tedavisi sırasında hastaların besin tüketimi hastalarda intradiyalitik hipotansiyon gelişimini etkilemektedir. Hastaların diyaliz sırasında besin tüketmemesi, diyaliz sonrası beslenmesi önerilir.