Abstract:
Amaç: Bu çalışma doğum sonu dönemdeki kadınlarda cinsel fonksiyon ve disparoni varlığını belirlemek amacıyla planlanmıştır. Yöntem: Çalışma Eylül 2019 – Ocak 2020 tarihleri arasında Antalya ili Kepez İlçesinde bulunan 35 Nolu ve 7 Nolu Aile Sağlığı Merkez' lerinde yapılmıştır. Araştırma evrenini doğum sonu ilk bir yıl içerisinde olan ve vajinal doğum yapmış 200 kadın oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak, kişisel bilgi formu ve Carol Postpartum Cinsel Fonksiyon ve Disparoni Değerlendirme Ölçeği kullanılmıştır. Ölçekler yüz yüze görüşme yöntemi ile uygulanmıştır. Verilerin analizinde sayı, yüzde, aritmetik ortalama, Doğrulayıcı Faktör Analizi, Açıklayıcı Faktör Analizi, Tek Faktörlü Varyans Analizi, Kruskal-Wallis H Testi, Mann-Whitney U Testi, Bağımsız Gruplar İçin t-Testi kullanılmıştır. Bulgular: Carol Postpartum Cinsel Fonksiyon ve Disparoni Değerlendirme Ölçeği Cinsel Aktiviteye Hazırlık alt ölçeğinde kadınların %63.5'inde orta derece libido bozukluğu olduğu, %72'sinde lubrikasyon bozukluğunun olmadığı belirlenmiştir. Cinsel Aktivitede Rahatsızlık ve Ağrı alt ölçeğinde; vulvaya dokunulduğunda ağrı alanında kadınların %67.5'inde rahatsızlık yok/ hafif derecede rahatsızlık veya ağrı, penetrasyon sırasında ağrı alanında kadınların %61.5'inde rahatsızlık yok/ hafif derecede rahatsızlık veya ağrı, vajinal ilişki sırasında ağrı alanında kadınların %61'inde rahatsızlık yok/ hafif derecede rahatsızlık veya ağrı, vajinal ilişki sonrasında ağrı alanında kadınların %67.5'inde rahatsızlık yok/ hafif rahatsızlık olduğu belirlenmiştir. Ayrıca postpartum cinsel fonksiyon ve disparoni ile kadınların eğitim durumunun ve daha önceki doğumlarında uygulanan epizyotomi durumunun ilişkili olduğu belirlenmiştir. Sonuç: Çalışma sonucunda doğum sonundaki kadınlarda cinsel ilişkiye hazırlık alanında lubrikasyon bozukluğu saptanmamış fakat orta derece libido bozukluğu saptanmıştır. Vulvaya dokunulduğunda, penetrasyon sırasında, cinsel ilişki sırasında ve cinsel ilişki sonrasında hafif derecede rahatsızlık ve ağrı saptanmıştır. Doğum sonu izlemlerde kadınların cinsel yaşamı değerlendirilmeli, uygun tedavi ve bakım sağlanmalıdır.
