Aile sağlığı çalışanlarının toplumsal cinsiyet rol tutumları: Antalya ili örneği

Abstract

Amaç: Bu çalışma Antalya ilinde beş merkez ilçede bulunan aile sağlığı merkezlerinde görev yapan aile sağlığı çalışanlarının toplumsal cinsiyet rol tutumlarını ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapıldı. Yöntem: Bu çalışma tanımlayıcı tiptedir. Araştırmanın evrenini Antalya ilinde beş merkez ilçede görev yapan toplam 363 aile sağlığı çalışanı oluşturmuştur. Araştırmaya katılmayı kabul eden 323 aile sağlığı çalışanı örnekleme alınmıştır. Verilerin toplanmasında Tanıtıcı Özellikler Soru Formu ve 'Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeği' kullanılmıştır. Veriler Eylül 2019-Şubat 2020 tarihleri arasında araştırmacı tarafından toplanmıştır. Veriler yüzde, ortalama, standart sapma, t-testi, One way Anova testi, Kruskal Wallis ve Mann-Whitney U testi kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Araştırmaya alınan aile sağlığı çalışanlarının; kadın cinsiyet rolünden 37.7±3.3 (18-40), erkek cinsiyet rolünden 33.7±4.5 (21-40), eşitlikçi cinsiyet rolünden 38.3±2.2 (20-40), geleneksel cinsiyet rolünden 33.6±4.5 (18-40), evlilikte cinsiyet rolünden 27.7±2.7 (12-30) puan aldıkları belirlenmiştir. Aile sağlığı çalışanlarının Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeği toplam puanlarının ise 171.1±13.0 (112-190) olduğu görülmüştür. Aile sağlığı çalışanlarının Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeği toplam puan ortalamaları ile yaş, medeni durum, çalışma süresi hem kız hem erkek çocuğa sahip olma durumu, çalışılan kurumda cinsiyet eşitsizliği yaşandığını düşünme durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu bulunmuştur (p<0.05). Sonuç: Aile sağlığı çalışanlarının eşitlikçi toplumsal cinsiyet rol tutumlarına sahip oldukları belirlendi. Çalışma yılı 10 yılın altında olanların, çalıştığı kurumda cinsiyet eşitsizliği konusunda dikkat çeken durumla karşılaşanların Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeği toplam puan ortalamaları diğerlerine göre daha yüksektir. Aile sağlığı çalışanlarının farkındalıklarının arttırılması için eğitim yapılması önerilmektedir.