Kanser tedavisi alan ergenlerde mandala aktivitesinin psikolojik semptomlar ve anksiyete/depresyon düzeyine etkisi

Abstract

Bu araştırmada; kanser tedavisi alan ergenlerin katıldığı bireysel mandala aktivitesinin psikolojik semptomlar, anksiyete ve depresyon düzeyine etkisinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Yöntem: Araştırma Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Çocuk Hematoloji ve Onkoloji Kliniği'nde yatarak kanser tedavisi alan ergenler ile randomize kontrollü deneysel bir çalışma olarak yürütülmüştür. ClinicalTrials.gov kayıt numarası: NCT04297982. Çalışma verileri Mart 2019-Mart 2020 tarihleri arasında toplanmıştır. Örneklem seçiminde basit randomizasyon tekniği ile kapalı zarf sistemi kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini, girişim grubu (n: 30), kontrol grubu (n: 30) olmak üzere 12-17 yaş arası kanser tedavisi alan 60 ergen oluşturmuştur. Girişim grubuna en az 48, en fazla 72 saat arayla müzik eşliğinde 1-2 saat süren 2 seans mandala çizme ve boyama aktivitesi yaptırılmıştır. Yapılan çalışmada bireysel ve yapılandırılmamış mandala aktivitesi tercih edilmiştir. Her bir seansta, ergenlerin bir mandala oluşturması sağlanmıştır. Girişim grubuna, birinci gün ve ikinci mandala seansından sonraki gün (5. Gün) Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği (HADÖ) ve Memorial Semptom Değerlendirme Ölçeği'nin Psikolojik Alt Boyutu (MSDÖ-P ) uygulanmıştır. Kontrol grubuna herhangi bir girişim yapılmamış, 5 gün arayla girişim grubuyla aynı veri toplama araçları uygulanmıştır. Bulgular: Girişim grubundaki ergenlerin HADÖ puan ortalamalarında kontrol grubuna göre iki seans mandala aktivitesinden sonra istatistiksel olarak anlamlı bir farkla azalma olduğu görülmüştür (p<0.05). Bunun yanında, mandala aktivitesine katılan ergenlerin MSDÖ-P puan ortalamalarında kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı bir farkla azalma olduğu görülmüştür (p<0.05). Sonuç: Mandala aktivitesinin, kanser tedavisi alan ergenlerde psikolojik semptomlar, anksiyete ve depresyon düzeyini azaltmada etkili bir yöntem olduğu belirlenmiştir.