Konum ve kullanımına göre Assos antik kenti limanı

Abstract

Assos antik kenti, Kuzey Batı Anadolu'da günümüzde Biga yarımadası antik çağlarda Troas olarak adlandırılan bölgenin güneybatısında yer alan önemli bir kıyı kentidir. M.Ö. 7. yüzyılda Lesbos adasından gelen Aioller tarafından Edremit Körfezine hakim bir konumda kurulmuştur ve özelikle Karadeniz'e açılan boğazlara giden güzergah üzerinde bulunması ve doğal kaynaklara yakınlığı ile deniz ticareti açısından stratejik olarak önemli bir lokasyona sahiptir. Kentin limanı ise bir mendirek ile oluşturulmuştur ve yapay limanlar sınıfına dahil edilmektedir. Bu tez kapsamında Assos limanına ait kalıntılar incelenmiş ve limana ait kalıntılardan burada 3 aşamalı bir inşanın söz konusu olduğu anlaşılmıştır. Kentin kurulduğu dönemden itibaren denize olan bağlılığı giderek artmış ve bunun paraleli olarak liman da yapısal gelişmeler göstermiştir. Bu doğrultuda limanın hemen doğusunda bulunan ikinci mendirek yapısı ve ana limanın güneydoğu köşesinde yer alan liman yapılarının geç antik dönemde inşa edilmiş olduğuna dair bulgular ışığında birtakım değerlendirmeler yapılmıştır. Assos limanının kentte imar faaliyetlerinin başladığı ilk dönemlerde inşa edildiği düşünülmektedir. Bu çalışma ile liman üzerinde bulunan yapılar ve limanın kent için önemi değerlendirilmiş olup kentin deniz ticaretinde ne derece aktif rol oynadığı konusuna ışık tutulmaya çalışılmıştır. Assos limanının hemen dışında bulunan Geç Roma dönemine ait kargosu amphora yüklü gemi batığı da ayrıca incelenmiş olup Geç Antik Dönem deniz ticaretinde limanın işlev ve önemini vurgulaması açısından bu tez kapsamında değerlendirmeye alınmıştır.