Kalite için ödeme istekliliği : Antalya’da süt ve yumurta talebi

Abstract

Bu çalışmada esas olarak organik süt ve yumurta için tüketicilerin bu ürünlerin muadili olan geleneksel ürünlere göre fiyat farkı ödeme istekliliği tahmin edilmektedir. Araştırmada Aralık 2011 ve Ocak 2012 zaman aralığında Antalya merkezde organik süt ve organik yumurta satışı yapan dört büyük süpermarket zincirinden gıda alışverişi yapan tüketicilerden seçilmiş 225 birey ile yüz yüze görüşmelerle yapılmış tüketici anketi verileri kullanılmıştır.Anketi cevaplayan tüketiciler sırasıyla %16,4, %34,7 ve %34,2'si gıdaların sağlık açısından güvensiz, az güvenilir ve orta düzeyde güvenilir olduğunu düşünmektedir. Tüketicilerin %64'ü süt ve yumurtada konvansiyonel ile organik ürün arasındaki fiyat farkının çok yüksek olduğunu düşünmektedir. Ankete katılanların %45,8'i sezon dışında üretilen sebze ve meyvelerin zirai ilaç kalıntısı ve hormon içermesinden dolayı sağlıklı olmadığını ve %52,4'ü ithal dana etinin sağlık açısından güvensiz olduğunu düşünmektedir. Tüketicilerin %55'i organik ürünün ne olduğu ve organik üretim yöntemi hakkında bilgiye sahip olduklarını ifade etmişlerdir. Tüketicilerin %20,4'ü organik süt ve %22'si ise organik yumurta satın aldıklarını belirtmişlerdir. Tüketicilere organik ürün muadili olan konvansiyonel ürüne göre fiyat farkı öder misiniz şeklinde sorulan soruya, tüketicilerin %26,7'si evet cevabını vermiştir. Fiyat farkı ödemeye gönüllü tüketicilere organik ürüne muadili geleneksel ürüne göre ne kadar fiyat farkı ödersiniz şeklinde sorulan soruya verilen cevapların ortalama değerine göre, organik süt için yaklaşık %22,5 ve organik yumurta için %24,15 oranında fiyat farkı ödemek istedikleri ifade edilmiştir.Konjoint tekniği ile yapılan tahmin sonuçları normal ürün referans alındığında tüketicilerin organik süt için 1,65TL (%90) ve organik yumurta için 0,39TL (%96) fiyat farkı ödemeye gönüllü olduklarını (Willingness to Pay) göstermektedir. Lojistik regresyon modeli tahmin sonuçlarından hesaplanan değerlere göre fiyat farkı ödeme gönüllülüğü organik süt için 1,827TL (%100) ve yumurta için 0,406TL (%102)'dir. Faktör analizi sonuçlarına göre süt ve yumurtada tüketici tercihleri ve satın alma davranışlarındaki varyansın büyük bölümünü fiyat, kalite ve reklam-ürün faktörü olarak adlandırılan üç değişken açıklamaktadır.