İttifak kuramları bağlamında Dürzilerin Ortadoğu siyasetindeki yeri

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı, Dürzîlerin Ortadoğu siyasetindeki yerini, ittifak kuramları çerçevesinde ele almaktır. Araştırmanın ilk bölümünde, ittifak kuramlarının kökenlerine değinilip realizm ve neorealizm incelenmiş, ardından ittifak kuramları Dürzîlerin yaptığı ittifak tercihleri çerçevesinde ele alınmıştır. Çoğunlukla bağımsız devletler ile örneklendirilen ittifak kuramları, bağımsız bir devlet olmayan Dürzîler ile birlikte incelenerek kurama katkıda bulunmaya çalışılmıştır. Dürzîlerin yaptığı ittifak tercihlerinin, kuramın alt başlıkları olan güç dengesi, tehdit dengesi ve ardıncılık yaklaşımları çerçevesinde yoğunlaştığı görülmüştür. Dürzîlerin Ortadoğu coğrafyasında fazla tanınmayan bir topluluk olması dolayısıyla kökenlerine değinilmiştir. Bu bağlamda Şiilik, İsmailîlik ve Fatımi Devleti ele alınmıştır. Ayrıca, Dürzîlerin bulunduğu coğrafyanın ve etnik kökenlerinin, politikalarına etkisi tartışılmıştır. Dürzî topluluğunun yoğun olarak bulunduğu Lübnan, Suriye ve İsrail'deki durumları ayrı ayrı incelenmiştir. Söz konusu üç ülkenin içindeki Dürzî topluluklarının ittifak kuramları bağlamında siyasi davranışları ele alınmıştır. Ayrıca üç ülkenin içinde azınlık halinde bulunan Dürzîlerin birbirleriyle bağlantılı bir şekilde hareket edip etmediği ele alınmıştır. Araştırma hem ittifak kuramlarının bağımsız olmayan bir topluluğu incelemesi açısından, hem de bilinirliği az olan Dürzîleri ele alması bakımından özgün bir çalışma ortaya koymaya çalışmıştır. Bu araştırma söz konusu veriler ışığında, Ortadoğu siyasetinin dinamik yapısı içerisinde Dürzîlerin önemli siyasi rolü olduğunu ortaya koymaktadır.