Resim yüzeyindeki zihinsel dönüşümün 1980-1990 yılları arasındaki çağdaş Türk resmine etkisi

Abstract

Sanatçı "üreten birey", içselleştirdiği kavramlar bütününden aktarımlar sunar. Bilinçdışı eylemler bilinçli yapılan kurgulara dönüşür ve yüzey bilincin salt hali olarak ortada dururken üreten kişinin bilincine dönüşmüş olur. Ancak bu ilişki yalnızca "üreten kişi" ile sınırlı kalmaz. Yüzey üzerine uygulanan müdahalelerden sonra onun farklı bilinçlerle de karşılaşacağını göz ardı etmemek gerekmektedir. O halde yüzeyin tek bir bilince ait olmadığı savı ortaya çıkar. Bunun nedeni yüzeyin her karşılaşmada farklı bir zihnin müdahalelerine maruz kalmasıdır. Dolayısı ile bu süreci resim yüzeyinin nasıl algılandığı ile ilişkilendirerek zihinsel bir dönüşüm olarak adlandırılabilir. Yazının genelini resmin yüzey algısı üzerinden yürütüp, 1980-1990 yılları Türk resmi üzerinden ele alınmıştır. Genel formuyla yüzeyin kim tarafından nasıl bir algı ile anlamlandırıldığı etken ve faktörlerin değerlendirildiği yazıda yalnızca sanatçı "üreten birey" olarak değil; toplum, izleyici, algılanan ve algıyacı olarak ele alınmaktadır. Bu bağlamda 1980-1990 yılları arasında Resim yüzeyi değerlendirilmeleri yapılmaktadır. Bu durum ise Zihinsel Dönüşüm olarak adlandırılmaktadır.