Ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin disiplin stratejileri

Abstract

Literatürde bir kimsenin yapmasının toplum açısından sakıncalı olduğu davranışlar olarak tanımlanan istenmeyen davranışlar, toplumda bir arada yaşama olgusuna ters düşen ve diğer bireylerin haklarını ihlal eden davranışlardır. İstenmeyen davranışların sınırı tam olarak çizilememekle birlikte eğitim-öğretim alanı olan okulda bunlar; öğretmene karşı gelmek, dersi dinlememek, sınıfta gürültü yapmak şeklinde sıralanabilir. Temelde disiplin öğesine aykırı olan bu davranışlar, okulun misyon ve vizyonu ile çeliştiği için hoş karşılanmamaktadır. Bu nedenle öğrencilerin sergiledikleri bu davranışların önüne geçmek adına çeşitli disiplin modelleri üretilmektedir. Ortaöğretim kurumlarında öğrencilerin istenmeyen davranışlarının birçok türü ve nedeni olabilmektedir. Gerek aile, gerek öğrencinin kendisinden kaynaklı olan bu nedenlere ilişkin her öğretmen yaş, cinsiyet, kıdem vb. sahip olduğu özelliğe göre bir disiplin yaklaşımında bulunarak sorunun çözümü adına disiplin modeli geliştirebilmektedir. Bu çalışmada ortaöğretim kurumlarındaki öğretmenlerin bakış açısıyla öğrencilerin istenmeyen davranışlarının ne olduğunun tespit edilmesi ve bunlara karşı kullanılan yöntemler ele alınmıştır. Nicel araştırma yöntemi olan betimleyici tarama modeline uygun şekilde şekillenen çalışma sonucunda elde edilen verilerin değerlendirilmesi ve yorumlanmasına bağlı olarak; disiplinsiz davranışların daha çok sorumluluk gerektiren davranışlar üzerinde kümelendiği ve bu davranışların oluşmasında aile içi sebeplerin çoğunlukta olduğu sonucuna varılmıştır. Çalışmada ayrıca öğretmenlere ilişkin kişisel verilerle (yaş, branş, mesleki kıdem ve öğrenci sayısı vb.) ile disiplin algısının ilişkisi de incelenmiş olup, bu iki özellik arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir.