Fen Bilimleri öğretmenlerinin kaynaştırma becerileri öz değerlendirmeleri ve kaynaştırma eğitimine ilişkin görüşlerinin incelenmesi

Abstract

Fen bilimleri Dersi öğrencilerin günlük yaşantılarında çevresindekilerle iletişim ve etkileşimlerinde başarılı olmalarını sağlama konusunda önemli bir yere sahiptir. Öğretmenler, kaynaştırma eğitimi uygulanırken başarılı olunabilmesi anlamında önemli unsurlarından bir tanesidir. Bu noktadan yola çıkarak Fen bilimleri Öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine yönelik görüşleri ve kaynaştırma becerileri uyguladıkları kaynaştırma eğitimi hakkında fikir sahibi olabilme durumu araştırmanın problem durumunu oluşturmaktadır. Bu araştırmanın temel amacı; karma araştırma yöntemi tasarımı kullanılarak Fen bilimleri öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimi hakkındaki görüşlerini ve kaynaştırma becerilerini incelemektir. Paralel karma araştırma yöntemi çalışmanın desenini oluşturmaktadır. Bu kapsamda öncelikle nicel verilerden elde edilen bulgular nitel verilerle zenginleştirilmiştir. Bu doğrultuda araştırmanın evrenini 2017-2018 öğretim yılında Antalya ili merkez ilçelerinde görev yapmakta olan Fen bilimleri öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmanın nicel kısmında seçkisiz örnekleme yöntemi ile belirlenen 88 Fen bilimleri öğretmeninden veri toplanmıştır. Araştırmanın nitel kısmında ise ankete katılan 88 Fen bilimleri öğretmeni içerisinden sınıfında kaynaştırma öğrencisi bulunan ve gönüllü olan altı Fen bilimleri öğretmeni amaçsal örnekleme tekniği kullanılarak seçilmiştir. Araştırmanın nicel verileri Fen bilimleri Öğretmenlerinin Kaynaştırma Eğitimine İlişkin Görüşleri anketi, nitel verileri ise Kaynaştırma Becerileri Öz Değerlendirme Aracı kullanılarak yarı yapılandırılmış görüşmeler şeklinde gerçekleştirilmiştir. Nicel verilerin çözümlenmesinde parametrik ve parametrik olmayan istatistiksel tekniklerden, nitel verilerin çözümlenmesinde ise içerik analizinden faydalanılmıştır. Araştırma kapsamında, anketin Kişisel Bilgiler Bölümündeki cevaplardan elde edilen ortalama puanların istatistiksel olarak manidar düzeyde farklılaşmaya neden olup olmadığını belirlemek amacıyla Kruskal Wallis-H, Mann Whitney U ve T-testinden faydalanılmıştır. Araştırma kapsamında gerçekleştirilen içerik analizinin sonuçları betimsel istatistikler kullanılarak tablolaştırılmıştır. Nicel verilere ilişkin analiz sonuçlarına göre ise Fen bilimleri öğretmenlerinin cinsiyetleri, yaşları, sınıfında kaynaştırma öğrencisi bulunma durumu, sınıf mevcutları, ailede yetersizliği olan birey bulunma durumunun öğretmenlerin kaynaştırma eğitimi ile ilgili görüşlerinde bir farklılık yaratmadığı sonucuna varılmıştır. Ancak kaynaştırma üzerine eğitim alan öğretmenlerin almayanlara göre daha olumlu görüş belirttikleri belirlenmiştir. Kıdem durumlarına göre öğretmenlerin kaynaştırma eğitimine yönelik görüşlerinde farklılık olduğu ve bu farklılığın kıdem yılı fazla olan öğretmenlerin lehine olduğu sonucuna varılmıştır. Araştırmadan elde edilen nitel verilerin analizi sonucunda Fen bilimleri öğretmenlerinin kaynaştırma uygulamalarında okul dışı uzmanlardan yeteri kadar bilgi alışverişinde bulunmadıkları belirlenmiştir. Yalnızca okul içi uzman olan rehberlik öğretmenlerine danışıldığı belirlenmiştir. Aynı zamanda Fen bilimleri öğretmenlerinin kaynaştırma uygulamaları konusunda yeterli bilgi ve beceriye sahip olmadıkları, kaynaştırma eğitimi konusunda hizmet içi eğitime ihtiyaç duydukları görülmüştür.