Türkiye’de 2000 yılından sonra heykele uygulanan sansür ve sanatçının tutumu

Abstract

İnsan doğası gereği çevresinde bulunduğu her şeyi kendisi için değiştirip dönüştürme eğilimindedir. Zorunluluklar, hayatı kolaylaştırma, çıkarlar vb. durumlar doğrultusunda bu yönelim içerisine girdiği görülür. Söz konusu değişim sürecinde kendisi için ters düşen herhangi bir eylem karşısında tepki göstermekte; onu kendi istekleri doğrultusunda yönlendirmekte, aksi bir durumda bunu engellemeye çalışmakta; hatta zaman zaman saldırganlaşmaktadır. Farklı kavramların çeşitli yollarla kontrol altına alınmasıyla birlikte, bireyleri ve toplumu engel koyarak biçimlendirme amacını güden saldırı, şiddet ve sansürün temelinde yatan pek çok gerekçe söz konusudur. Bu çalışma da Türkiye'de 2000 yılından sonra heykele uygulanan, sansür ve sanatçının tutumu üzerinden; saldırı, şiddet ve sansürün nasıl geliştiği, daha çok hangi zamanlarda ortaya çıktığı ve sanatçıların buna nasıl tepki verdiği örnekler üzerinden değerlendirilmeye çalışılacaktır. Sanat yapıtlarına karşı özellikle son yıllarda oldukça yoğun bir şekilde gündeme gelen saldırı, şiddet ve sansür gibi tutumların örnekleri ekseninde hareket edilecek; saldırıların altında yatan sosyolojik, psikolojik, siyasi ve inanç yoluyla açıklanan olgular incelenerek; sanat yapıtına olan, bu durum karşısında sanatçının ne gibi söylemlerde bulunduğu aktarılacaktır.