Abstract:
Bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de tarım sektörünün önemi büyüktür. Ülkemizde nüfusun önemli bir kısmı kırsal kesimde yaşamakta ve tarımsal üretimle geçimini sağlamaktadır. Bu nedenle ülkemizde yaşayan nüfusun yeterli ve dengeli bir şekilde beslenmesi ancak düzenli bir tarımsal üretimin yapılmasıyla sağlanacaktır. Buda ancak bitkisel ve hayvansal üretimin artırılması ile mümkün olacaktır. Bunun için de örtü altı yetiştiricilik ve hayvancılık sektörünün kalkındırılması gerekmektedir. Bu alanlarda yapılacak kalkınma ile gıda, tekstil, ilaç, kozmetik gibi birçok sanayi dallarına hammadde sağlanacaktır. Bu da, milli gelirin ve istihdamın artmasına neden olacak ve böylece ulusal ekonomiye büyük katkı sağlayacaktır. Bu çalışmada GAP bölgesinde yer alan Adıyaman ili merkez ve ilçelerindeki bitkisel üretim yapılarının teknik ve yapısal yönden mevcut durumlarını ve sorunlarını belirlenmesi amaçlanmıştır. Seralarda kullanılan konstrüksiyon malzemeleri, taşıyıcı yapı elemanlarının boyutları, otomasyon ve mekanizasyon düzeyleri, ürün deseni ve üreticilerin karşılaştığı sorunlar saptanmıştır. Aynı şekilde hayvansal üretim yapıları olan sığır, barınaklarının teknik ve yapısal durumları, otomasyon ve mekanizasyon düzeyleri ve sorunları belirlenmiştir ve var olan eksiklerin giderilmesi için çözüm önerilerinde bulunulmuştur. Yapılan çalışma sonucunda, süt sığırı işletmelerinin %41.7'sinde kaba yem deposunun, %50'sinde kesif yem deposunun ve %41.7'sinde silaj yem deposunun olmadığı belirlenmiştir. Mevcut işletmelerin %25'inde gübre deposunun olmadığı, gübre deposu olmayan işletmelerde gübrenin açıkta ve kontrolsüz olarak depolandığı gözlenmiştir. Yine işletmelerin %8.3'ünde sağım ünitesinin, %41.7'sinde düve bölmesinin, %33.3'ünde doğum bölmesinin, %75'inde dana bölmesinin ve %50'sinde ise hasta hayvan bölmesinin olmadığı tespit edilmiştir. Besi sığırı barınaklarının %7.5'inde kaba yem deposunun, %5'inde kesif yem deposunun ve %70'inde ise silaj yem deposunun olmadığı belirlenmiştir. Besi işletmeleri ile ilgili yapılan istatistiksel analizler sonucunda, besi sığırı işletmelerinin yapıldığı yıllar ile barınaklarda yenilenme ihtiyacı olup olmama durumu arasında anlamlı bir ilişki belirlenmiştir. Yine işletme sahiplerine devletin verdiği kredi, destek ve hibe programları ile barınaklarda bulunan hayvan sayıları arasında ve işletmelerdeki hayvan sayıları ile işletmelerde gübrelik olup olmama durumu arasında anlamlı bir ilişki belirlenmiştir. ii Kurulan seraların tümü Tarım ve Orman Bakanlığı'nın hibe ve kredi imkanlarından yararlanılarak yapılmış ve bütün seralar özel bir şirkete yaptırılmıştır. Seraların büyük bir çoğunluğunda (%91.7) gotik çatı tipi, geri kalan kısmında yay çatı tipi kullanılmıştır. Seraların tamamında örtü malzemesi olarak UV+IR+AF katkılı yumuşak plastik (PE) ve policarbon (PC) örtü malzemeleri kullanılmıştır. Sera sahiplerinin büyük çoğunluğunun (92.7) seralarında çeşitli sorunların olduğunu bildirmişlerdir. Seralarından hiçbir şikayeti olmayan işletme sahiplerinin oranı sadece % 8.3 olarak belirlenmiştir.