Kinnow mandarininde karbonhidratların ve bitki besin elementlerinin mevsimsel dağılımı

Abstract

Bu çalışmada, mutlak periyodisite gösteren Kinnow mandarini ağaçlarının var ve yok yıllarındaki karbonhidrat (toplam şeker, sakkaroz, nişasta, indirgen şeker ve toplam karbonhidratlar) ve bitki besin maddeleri (N, P, K, Ca, Mg) düzeylerindeki mevsimsel değişimler incelenmiştir. Çalışmada var ve yok yıllarındaki karbonhidrat ve bitki besin elementlerinin mevsimsel değişimi arasındaki farklılıkları belirlemek, periyodisite ile olan ilişkilerini saptamak ve olayın fizyolojisini aydınlatmak amaçlanmıştır. Bu araştırmadan elde edilen sonuçların, periyodisite gösteren turunçgil ve diğer meyve türlerindeki bu sorunun çözümüne de katkısı olacaktır. Araştırmada Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma ve Uygulama Alanında bulunan Kinnow mandarini ağaçlarından 12 ay boyunca alınan yaprak örnekleri Bahçe Bitkileri ve Toprak Bölümü Laboratuarları ve Merkezi Laboratuar kullanılarak analizlenmiştir. Araştırma sonucunda, var ve yok yıllarına ait karbonhidrat ve bitki besin maddeleri arasındaki farklıklar bazı aylar hariç farklılık % 5 düzeyinde önemli bulunmuştur. Karbonhidratlarda depo formu olan nişasta ile aktif form olan suda çözünebilir şekerlerin (toplam şeker, indirgen şeker ve sakkaroz) mevsimsel değişimi arasında tersine bir ilişki saptanmıştır. Suda çözünebilir şekerlerin çiçek ve meyve tarafından kullanımının fazla olması nedeniyle var yılında yok yılına göre daha düşük, nişastanın ise yok yılında var yılma göre daha düşük seviyede bir değişim gösterdiği saptanmıştır.Toplam karbonhidratlar ve C/N oranı bakımından ise, var ve yok yıllarındaki değişim aylara göre farklılık göstermiştir. Bitki besin maddeleri yönünden; var ve yok yıllarında N miktarındaki farklılığın seyri aylara göre değişmiş ve oldukça dalgalanan bir değişim göstermiştir. P, K, Mg'da var yılında daha düşük seviyede, Ca'da ise yok yılında daha düşük seviyede bir değişim gözlenmiştir.