Türkiye'de geleneksel çalgıcıların metotlaşması : kabak kemane örneği

Abstract

Modernleşmeyle birlikte yaşamın geneline yayılan sistematik düşünce ve davranış tarzı, müzik ve çalgı eğitiminde kendisini metotlaşma şeklinde göstermiştir. Batıda klasik müzik çalgıları için geliştirilen çalgı metotları, Batılılaşmayla birlikte Türk müziği çalgılarında da kullanılmaya başlanmıştır. Geleneksel Türk Halk Müziğinin yaylı çalgılarından kabak kemane ile ilgili metodik çalışmalar ise yakın tarihte yapılmaya başlanmıştır. "Teke yöresi" halk kültürünün en önemli müziksel unsurlarından biri olan kabak kemane, zamanla kendi kültürel sınırlarını aşarak Türk halk müziğinin bütün yörelerinde yaygın şekilde kullanılan bir unsur halini almıştır. Dolayısıyla kabak kemane çalgısına ve sanatçısına olan ilgi ve ihtiyaç artmış, çalgının eğitimiyle ilgili uygulama ve materyaller önem kazanmıştır. Bu bağlamda araştırmanın amacı, Türkiye'de geleneksel çalgıların metotlaşması sürecinde yer alan kabak kemane çalgısına ait metotların incelenmesidir. Araştırma, örnek olay deseninin kullanıldığı nitel bir çalışmadır. Çalışmada doküman analizi yönteminden yararlanılarak yayımlanmış kabak kemane metotlarının içeriği yapısal açıdan analiz edilmiştir. Yapılan bu araştırma içerisinde kabak kemane çalgısına yönelik 4 adet metoda ulaşılmıştır. Metotlarda ağırlıkla Batı yaylı çalgı metotlarında kullanılan sistematik ve sembollerin kullanıldığı, metotların tümünün temel seviyeden başladığı, entonasyon çalışmalarıyla ilgili farklı yöntemlere başvurulduğu, metotların tümünde çalgının tarihsel gelişimine yer verildiği ancak çalgının yapısal özellikleri ile ilgili olarak standart bir tanımın oluşmadığı şeklindeki tespitler ulaşılan sonuçlar arasındadır.