Gölhisar (Burdur) yöresindeki peatlerin fiziksel ve kimyasal özellikleri ile yetiştirme ortamı olarak kullanım olanaklarının araştırılması

Abstract

Bu çalışma Burdur-Gölhisar göl yatağında oluşmuş peat materyalinin doğal hali ile sahip olduğu fiziksel ve kimyasal özelliklerini ve tarımsal amaçlı kullanımlara uygunluğunu belirlemek amacıyla yarılmıştır. Bu amaçla Gölhisar göl yatağındaki peat alanını temsil edecek nitelikte iki profil çukuru açılarak morfolojik tanımlamaları yapılmış ve farklı genetiksel özellikteki her bir derinlikten örnek alınmıştır. Alınan peat örneklerinde uygulanan fiziksel ve kimyasal analizler sonucunda, örneklerin ayrışma dereceleri, organik madde kapsamları, hacim ağırlığı değerleri, su tutma kapasiteleri, serbest karbonat içerikleri, suda ve sature ortam ekstraktında pH ve EC değerleri, yine sature ortam ekstraktmda- P, K,' Ca, Mg, Fe, Zn, Mn ve Cu içerikleri, değişebilir katyonlar, toplam azot ve katyon değişim kapasiteleri saptanmıştır. Bu araştırmanın sonucunda, birinci profilde yukarıdan aşağıya doğru yarayışlı suyun önce arttığı, sonra tekrar azaldığı belirlenmiştir. İkinci profilde ise gölün bu profilden daha önce çekilmesinin bir sonucu olarak, daha yüksek ayrışma derecesine sahip bu materyallerde yarayışlı su içerikleri çok düşük bulunmuştur. Birinci profilde ilk iki derinlik dışındaki materyallerde kireç ilavesi gerektirecek düşük pH değerleri saptanmasına karşılık, ikinci profilin üçüncü derinliği dışmda kalan materyallerde pH değerleri yüksek olarak saptanmıştır. Birinci profilde ikinci, üçüncü ve dördüncü derinliklerdeki materyallerin ve ikinci profilde de üçüncü derinlikteki materyalin dışında kalan peat materyallerinin EC değerlerinin sadece tuza dayanıklı bitkiler için uygun olduğu saptanmıştır. Gölhisar göl yatağında oluşmuş bu peat materyallerinin tarımsal amaçlı kullanımlarda yetiştirme ortamı olarak istenen sonucun alınabilmesi için birbirinden farklı özelliklere sahip materyallerin karıştırılmadan kullanılması veya sadece benzer özellikleri taşıdığa belirlenen materyallerin bir arada kullanılması gerekmektedir. Ayrıca birinci profilde 90 cm'den, ikinci profilde ise 53 cm'den aşağıda bulunan materyallerin göl tabanındaki killi kısımla karışmış olmasından dolayı yetiştirme ortamı olarak kullanılması tavsiye edilmemektedir.