Antalya ferrokrom işletmesi'nin elektrik - ark fırını cüruflarının ve baca tozu atıklarının asfalt betonunda kullanılabilirliğinin araştırılması

Abstract

Bu çalışmada,Antalya Ferrokrom İşletmesi'nin (Diğer adıyla ETÎ Elektro- metalurji îşletmesinin) elektrik-ark fırını cüruflarının ve baca tozlarının asfalt betonunda filler malzemesi olarak kullanılabilirliği araştırılmıştır. Bu malzemelerin esnek yol üstyapısı bünyesinde klasik filler malzeme olan taş tozuna alternatif olarak kullanım imkanının olup olmadığı incelenmiştir. Çalışmada öncelikle, her bir filler cinsi için ayrı ayrı olmak üzere, %7 oranında filler ve %3,5-4,0-4,5-5,0-5,5-6,0 ve 6,5 oranında asfalt çimentosu kullanılarak Marshall Karışım Tasarımı yöntemine göre numuneler hazırlanmıştır. Bu numuneler üzerinde Marshall stabilite ve akma deneyi uygulanmış ve her filler cinsi için optimum bitüm yüzdesi belirlenmiştir. Sonra belirlenen bu optimum yüzde kullanılarak ve toplam agreganın yüzdesi olarak, %0-2,5-5,0-7,0 ve 10 oranlarında farklı filler malzemeler; taş tozu, ferrokrom cürufu ve baca tozu olarak silis dumanı, kullanılarak numuneler hazırlanmıştır. Bu numuneler üzerinde de akma ve stabilite deneyi uygulanmıştır. Deneyler sonucunda elde edilen tasarım parametrelerine göre incelenen malzemelerin, taş tozu fîller'e kıyasla bitümlü karışımlarda kullanılabilirliği belirlenmiştir. Sonuç olarak, Antalya Ferrokrom îşletmesi'nin Ferrokrom cüruflarının bitümlü sıcak karışımlarda filler olarak kullanılması durumunda klasik filler malzeme olan taş tozuna benzer sonuçlar verdiği ve hatta dayanıklılık açısından daha üstün olduğu dolayısıyla filler olarak kullanılabileceği belirlenmiştir. Aynı işletmenin baca tozu olandumanlarının ise bitümlü sıcak karışımlarda klasik filler malzemesi olarak kullanılmasının uygun olmayacağı ancak, düşük oranlarda yoğunluğu ve geçirimsizliği artırmak için katkı malzemesi olarak kullanılabileceği sonucuna varılmıştır.