Yeni toplumsal hareketler bağlamında Mısır ayaklanması ve stratejik çatışma analizi

Abstract

2011 yılında yaşanan halk ayaklanmaları Arap halklarının geçmişindeki önemli tarihlerden biri olacağa benzemektedir. Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra Osmanlı İmparatorluğu'ndan ayrılmaları, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra farklı aşamalarla bağımsız devletler haline gelmeleri Arap halkları için nasıl ki tarihi dönüm noktaları olduysa son birkaç yıldır yaşanan değişim dalgası da aynı şekilde hem diktatörlüklerin devrilmesi hem de halkların demokrasi ve özgürlük taleplerini dile getirmeleri açısından önem kazanmaktadır. Özellikle Soğuk Savaş sonrası küreselleşen dünyada liberal değerlerin kitle iletişim araçlarının da etkisiyle daha hızlı yayılma ve kabul edilme imkânı bulması toplumsal hareketlere yeni bir boyut kazandırmıştır. ABD ve Avrupa'da yurtdışı öğrenimi ve ticari faaliyetler gibi faktörler ile dış dünya ile etkileşim kuran, sosyal medyanın etkisi ile farkındalığı artan Arap halkları, özellikle gençler, diktatör rejimlerinin yıllardır süren baskıcı uygulamalarına karşı tepkisel bir ifadeye başvurmuşlardır. Bu tepkisel ifade siyasal, sosyal ve ekonomik taleplerin, yine siyasal otorite ile toplum arasında sağlıklı şekilde işleyen iletişim yollarının kapalı olmasına bağlı olarak, şiddetli sokak hareketlerine hatta iç savaşlara dönüşmesine yol açmıştır. Mısır'da yaşananlar, Siyasal İslam'ın ülkedeki rolü ve geleceği Mısır'ın bölgenin en önemli ülkelerinden biri olması hasebiyle hem bölge için hem de küresel boyutta önem taşımaktadır.