Nietzsche felsefesinde hukuk anlayışı

Abstract

Bu çalışma, Nietzsche'nin felsefesinde bir hukuk anlayışının var olduğu ve bu anlayışın güncel hukuk felsefesi problemlerine çözüm önerileri sunabileceği tezini savunmaktadır. Hukuk ve adalet sorunları hem yaşamdaki hem de felsefedeki güncelliğini en başından beri korumaya devam ediyor. Hukuk ve siyaset ise tarih boyunca her dönem kriz içerisinde olmuştur. İçinde yaşadığımız çağ bundan muaf değildir; hukuk ve adalet sorunumuz var ve güncel olarak bitmek bilmez bir hukuk ve siyaset krizinin içerisindeyiz. Dolayısıyla hukuk ile onu bir üst düzeyde kuşatan hukuk felsefesi de bütün kavramları ve meseleleri ile her daim günceldir. Söz konusu güncel hukuk ve siyaset krizi karşısında, içine düşülen durumun vahameti yeterince görülebiliyorsa; Nietzsche gibi önemli bir filozofun, hukukun temel kavramlarına getirdiği tanımlar, bu alanda yaptığı kavram arkeolojisi ve bu kavramlar hakkında söyledikleri üzerinden hukuk felsefesine bir katkı sağlamanın imkânı da araştırmaya değer görülmelidir. Nietzsche, metinlerinde; hukuk, adalet, suç, ceza, iyi, siyaset ve yasa gibi hukuk bağlamlı kavramlara defalarca değinmiş; bu kavramların kökenlerini, tarihlerini, soykütüklerini etraflıca irdelemiştir. Yeterince dikkatli okunursa Nietzsche, hukuku defalarca tanımlamış ve onun felsefedeki yerini tespit etmiştir. Bu çalışma, hukuk felsefesi kaynakları ve ikincil kaynaklarla birlikte özellikle Nietzsche'nin kendi metinleri üzerinden; hukukun ve hukuk felsefesinin temel kavramlarına bakışını belirlemek, onun yaratımı olan kavramları hukuk felsefesine kazandırmak, hukuk felsefesi tarihi üzerinden onun hukuk anlayışını ortaya çıkarmak ve onun felsefi soykütükçü yöntemi ile hukukun soykütüğünü incelemek gibi yaklaşımlar aracılığıyla söz konusu tezi, yani Nietzsche'nin hukuk felsefesine ve onun güncel sorunlarına sağlayabileceği katkıyı aramıştır. Bu katkının, Nietzsche'ye özgü yeni ve özgün bir hukuk anlayışı olduğu sonucuna varılmıştır.