Özet:
Servikal olgunlaşma doğum için hayati önem taşıyan bir süreçtir. Klinikte, servikal olgunlaşmayı tetiklemek için kullanılan ajanlardan en yaygını ise sentetik bir prostaglandin E1 analoğu olan misoprostol'dür. Uterus serviksinin bağ dokusu; kollajenler, elastin, proteoglikanlar ve hyaluronik asitten ibaret tipik bir bağ dokusudur. Ekstraselüler matriks (ESM)'in yıkılması, termde servikal olgunlaşmada ve dilatasyonda çok önemlidir. Matriks metalloproteinazlar (MMP'ler)'ın bu olaylarda önemli rol oynadığı düşünülür. Endopeptidazlar olan MMP'ler belirli ESM proteinlerini enzimatik yoldan sindirebilme yeteneğindedir. Günümüzde 28 tip MMP tanımlanmıştır. MMP-3'ün de dahil olduğu alt grup olan stromelizinler, kollajeni yıkıma götürebilir. MMP-3, çok sayıda ESM komponenti üzerindeki etkisinden dolayı servikste anahtar regülatör enzim olmaya güçlü bir aday olarak görülmektedir. Araştırmada, Rattus norvegicus türü dişi ve erkek sıçanlar kullanılmıştır. Bir gece dişi/erkek oranı 2/1 olan kafeslerde bekletilen hayvanlara ertesi gün vajinal simir uygulanmıştır. Simiri sperm pozitif olan sıçanlar gebeliğinin 0. gününde kabul edilmiştir. Çalışmalar için östrusta, gebeliğin 12,16, 20 ve doğum sonrası 0. günlerinde 5 kontrol; 12,16,20 ve doğum sonrası 0. günlere ait ve 1,5 ve 3,0 ?g misoprostol uygulanma dozuna bağlı olarak da 2 farklı kategoride olmak üzere 8 deney grubu oluşturulmuştur. Çalışmamızda, gebelik süresinde ve termde sıçan serviksinin yeniden yapılanmasında prostaglandinlerin MMP'ler üzerinden ESM yapısını etkileyip etkilemedikleri araştırılmıştır. Bunun için oral olarak farklı dozlarda misoprostol uygulanan gebe sıçan serviksinde MMP-3'ün ve matrikste yaygın bulunan kollajen I ve IV'ün immunohistokimyasal olarak dağılımlarına keza transmisyon elektron mikroskubu (TEM) düzeyinde ultrastrüktürel yapıdaki değişikliklere bakımıştır. Sonuç olarak, immünohistokimyasal bulgulardan çalışma gruplarında kollajen I proteininin lamina propriyada kuvvetli, kas çevresinde zayıf reaksiyon verdiğini gözledik. Aksine MMP-3 antikoru reaksiyonu lamina propriyada zayıf, kas çevresinde orta ve kuvvetli reaksiyon gösterdi. TEM'de düşük doz misoprostolün yüksek doza göre fibril çapı, merkez ve perifer fibriller arası aralık değerlerini önemlilik düzeyinde daha fazla etkilediğini gördük.
