Özet:
Tümör Nekrosiz Faktör Alfa (TNF-?) bir sitokin olup kanser gelişimi gibi patolojik durumlar, bakteriyal veya viral enfeksiyon sırasında ağırlıklı olarak aktive edilen makrofajlar ve T-hücreleri tarafından sentezlenerek vücuda salınan bir proteindir. TNF-?, trimerik yapısı ile yine trimerik olan iki farklı reseptöre bağlanarak biyolojik etkinliğini gösterir. Bu reseptörlerden biri TNFR1 olup (Tümör Necroz Faktör Reseptör-1) 454 amino asitten meydana gelir ve intrasitoplazmik ölüm domeyini (Death Domain-DD) oluşturur. TNF-? TNFR1'e bağlandığı zaman DD domeynleri aracılığı ile kaspaz-8 aktivasyonu yaparak apoptoz indüksiyonunu sağlar. Apoptozu indüklemesinin yanı sıra TNFR1 aktivasyonu bu reseptörün intrasitoplazmik bölgesinde oluşan NIK-IKK kompleksi aracılığı ile NF-kB (Nüklear Faktör Kappa-B) transkripsiyon faktörünü de aktive eder. DD ihtiva etmeyen TNFR2 ise sadece NF-kB aktivasyonu yapar. TNF-? bilinen bu fonksiyonlarının yanı sıra JAK1, JAK2, c-SRC, JNK, ERK, p38, AKT, STAT1 ve STAT3 gibi sinyal iletim enzimlerini ve transkripsiyon faktörlerini de aktive eder. Her ne kadar bunlar bilinmesine rağmen bu aktivasyonların moleküler temelini oluşturan ana mekanizma, halen tam olarak bilinmemektedir. Projemizin amacı yukarıda bahsettiğimiz sinyal ileticilerinin ve transkripsiyon faktörlerinin aktivasyon temelini oluşturabilecek TNFR1 modifikasyonların olup olmadığının aydınlatılmasıdır. Bu bağlamda, TNFR1'in intrasitoplazmik bölgesinin amino asit dizilimine baktığımızda bu reseptörün C-terminalinde 359 ve 399 nolu amino asitlerin tirozin fosforilasyon noktaları olabilecek Y359AVV ve Y399SML dizileri içinde olduğu gösterilmektedir. TNFR1'in bu Tirozinler üzerinden fosforile olması yukarda bahsettiğimiz sinyal ileticilerinin aktivasyonu için bir başlangıç noktası olabilir. Bu yüzden, TNF- ? muamelesinin ardından TNFR1'in Tirozin fosforilasyonuna uğrayıp uğramadığını araştırılmıştır. Elde ettiğimiz verilere göre, TNF-? zamana bağlı olarak TNFR1'in Tirozin fosforilasyonunu indüklemektedir. Bu sonuç ile TNFR1 üzerinde gözlenen Tirozin fosforilasyonunun mekanizması açıklanmamış sinyal ileticilerinin aktivasyonu için başlangıç bölgesi olabileceğini düşünüyoruz.
