Özet:
T. spicata L. yar. spicata fungitoksik potansiyele sahip aaddel'eri içereektedir. Bu çalışmada T spicata L. var. spicata'nın bileşenlerini biyoteknolojik yöntemleri kullanarak üretse olansı araştırılmıştır. Bu amaçla Antalya'dan toplanan bitkilerin tohumları laboratuarda yüzey sterilizasyonu yapıldıktan sonra steril Su Ağarı ortasında yetiştirilmiş ye 10 günlük bitkilerden hipokotil dokuları izole edilmiştir. Tesel ortam olarak aodifiye edilmiş Hurashige ve Skoog (MS) ortaaı kullanılmıştır. Kültürler 26 °C karanlıkta inkübe edilmiş ye hücre süspansiyon kültürleri için 120 dev/dak sabit hızla dönen çalkalayıcı kullanılsıştır. Hipokotil geliştirse aşaaasında bazal ortama ilayeten kinetin, 2,4-D ye kinetin + 2,4-D horaon kosbinasyonlarını içeren H5 ortası kullanılaıştır. Dikiaden 4 hafta sonra hipokotillerden elde edilmiş hücreler yasın halinde kalluslar oluşturauşlardır. Çalışmanın sonucunda kallus yaş alırlıklarına göre en iyi ortasın 0.50 ag/1 2,4-D içeren aodifiye H5 ortası olduğu saptanmıştır. Modifiye H5 ortaalarında elde edilen kalluslar bisturi ile ezilmiştir. Ezilais kallus parçaları sıvı kültüre almamış ye bazal H5 ortasına ilaveten 0.50 ag/1 2,4-D, 0.50 sg/1 kinetin ve 0.25 ag/1 kinetin + 0.25 ag/l 2,4-D içeren H5 ortamları kullanılmıştır. Denemenin sürdürüldüğü 6 hafta boyunca her hafta hücre yaş alırlıkları, hücre canlılıkları araştırılmıştır. Aynı zamanda sıvı kültürlerde hücrelerin T. spicata eterik ya?ı koaponentlerinden tiaol ve kavrakrolü üretip üretsediŞi ÎLC ve GC yöntealeriyle araştırılmıştır. ; Elde edilen delerlere göre hücre yaş aŞırlıŞı bakısından en iyi sonuç 0.50 ag/1 2,4-D h'oraon konsantrasyonunu içeren Hodifiye H5 ortamda elde edilaiştir. Hücre canlılığı (dehydrogenase aktivitesi) 0.50 sg/1 2,4-D horson konsantrasyonunu içeren H5 ortasında IV. > hafta sonunda en yüksek delerine ulaşmıştır. TLC ve 6C yöntemlerine göre sekonder aetabolitlerden tiaol ve karvakrole hücre ekstraktları ve ortaslarda 6 hafta boyunca yapılan kroaatografi çalışmalarında rastlanmamıştır.
