Özet:
Tip 2 diabetes mellitus' da beslenme ve öğün planlaması ile ilgili prensipler başarılı bir diyabet tedavisinin en önemli komponentidir. Bu amaçla sıklıkla kullanılan tıbbi beslenme tedavileri kalorilik diyet tedavisi ve son yıllar da popülerliliği artan karbonhidrat sayımı yöntemidir. Bu çalışma kalori hesabına dayanan tıbbi beslenme tedavisi ile karbonhidrat sayımı yöntemini karşılaştırarak her iki diyetin beden kitle indeksi (BKI), kan şekeri regülasyonu ve kan yağları üzerine olan etkilerini ortaya koymak amacıyla planlanmıştır. Çalışmaya 20-70 yaş arası, HbA1c değeri %6-8, diyabet süresi 1-10 yıl olan ve oral antidiyabetiklerden sülfanilüre ve/veya metformin kullanan 15 Tip 2 diabetes mellitus'lu hasta (3 erkek, 12 kadın) alındı. Çalışmaya katılan hastalar 6 ay süreyle takip edildi. Çalışmanın birinci aşamasında 3 ay süreyle kalori hesabına dayanan tıbbi beslenme tedavisi, ikinci aşamada da karbonhidrat sayımı yöntemi kullanılmıştır. Kilo ölçümü her kontrolde, açlık kan şekeri ve tokluk kan şekerleri her ay sonunda; HbA1c, total kolesterol, LDL Kolesterol, HDL Kolesterol ve trigliserit ölçümleri ise her diyetin başlangıcında ve 3. ay sonunda alınmıştır. Tıbbi beslenme tedavisinde diyet öncesi ve sonrası parametrik ölçümlere bakıldığında; kilo, BKI, açlık kan şekeri, tokluk kan şekeri ve HbA1c' de (p<0,05) istatistiksel olarak anlamlı bir azalma; total kolesterol, HDL kolesterol ve trigliserit değerlerinde (p>0,05) istatistiksel olarak anlamlı olmayan bir azalma ve LDL kolesterolde de başlangıca göre bir artış saptanmıştır (p>0,05). Karbonhidrat sayımı yönteminde ise kilo, BKI ve HbA1c' de (p<0,05) istatistiksel olarak anlamlı azalma; açlık kan şekeri, tokluk kan şekeri, total kolesterol, LDL kolesterol ve trigliseritte (p>0,05) istatistiksel olarak anlamlı olmayan bir azalma ve HDL kolesterolde de bir artış saptanmıştır (p>0,05). İki diyetin birbirine üstünlüğüne bakıldığında ise açlık kan şekeri, tokluk kan şekeri ve HbA1c' deki azalmanın kalori hesabına dayanan tıbbi beslenme tedavisinde daha fazla olduğu ve istatistiksel olarak da bu üstünlüğün anlamlı olduğu görülmüştür (p<0,05).
