Özet:
Amaç: Bu tez çalışmasının amacı dentijeröz kist ve odontojenik keratokistlerin, CAPRIN-1 ve p16 antikorları ile immünohistokimyasal boyanma özellikleri yönünden karşılaştırılması ve moleküler seviyede odontojenik keratokistlerin davranışları hakkında yeni bir görüş edinilmesidir. Yöntem: 2014 – 2019 yılları arasında opere edilen ve dentijeröz kist veya odontojenik keratokist teşhisi alan kırkar olgu randomize olarak seçilerek CAPRIN-1 ve p16 antikorlarının saptanması için immünohistokimyasal boyama yöntemi ile incelenmiştir. Nükleer ve/veya sitoplazmik boyanma "pozitif" olarak değerlendirilmiştir. Pozitif olgularda boyanan hücre sayısına göre yüzde olarak ifade edilen hücre boyanma oranı ve hücre boyanma yoğunluğu belirlenerek her örnek için boyanma yoğunluğu dağılımı (BYD) skoru hesaplanmıştır. Boyanma izlenmeyen olgular, söz konusu antikorlar açısından "negatif" kabul edilmiştir ve BYD skoru sıfır olarak belirlenmiştir. BYD skorlarına göre olguların ekspresyon düzeyi negatif, hafif, orta veya yüksek olarak derecelendirilmiştir. Bulgular: Seksen örnek içerisinde 16 preparat bozuk epitel bütünlüğü veya immünohistokimyasal değerlendirmeyi olumsuz etkileyebilecek seviyede enflamasyon sebepleriyle çalışmadan çıkartılmıştır. Dentijeröz kist grubunda 14 negatif ve 17 pozitif, odontojenik keratokist grubunda 15 negatif ve 18 pozitif p16 ekspresyonu görülmüştür. Grupların kendi içlerinde negatif ve pozitif olgu sayıları arasındaki farkı anlamlı bulunmamıştır. Dentijeröz kist için BYD skor aralığı ve ortalaması 0-120 ve 16.9 (±30.9), odontojenik keratokist için 0-180 ve 14.8 (±33.6) olarak ölçülmüştür. İki grubun BYD skorları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır. Dentijeröz kist grubunda 10 negatif ve 21 pozitif, odontojenik keratokist grubunda üç negatif ve 30 pozitif CAPRIN-1 ekspresyonu görülmüştür. Grupların kendi içlerinde negatif ve pozitif olgu sayıları arasındaki fark sadece odontojenik keratokist grubunda anlamlı bulunmuştur (p= 0.000 ). Dentijeröz kist için BYD skor aralığı ve ortalaması 0-160 ve 31.1 (±35.7), odontojenik keratokist için 0-160 ve 57.3 (±42.3) olarak ölçülmüştür. Odontojenik keratokist grubunda CAPRIN-1 ekspresyonu istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha yüksek bulunmuştur (p= 0.043). Sonuç: CAPRIN-1, odontojenik keratokistlerdeki artmış mitotik aktivite, yüksek nüks riski veya uydu kisti varlığı gibi karakteristik özelliklerin moleküler temelleri hakkında aydınlatıcı olabilir .
