Abstract:
Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisinin (CKMP) Adana Kongresinde doğan Milliyetçi Çalışma Partisi (MHP), Alparslan Türkeş'in liderliğinde "Dokuz Işık Doktrini" çerçevesinde siyasi faaliyetlerini icra etmiştir. 1970'li yılların buhranlı Türkiyesi'nde yaşanan şiddet olayları sonucu gerçekleşen 12 Eylül 1980 Darbesi'ne şahit olan MHP tıpkı diğer partiler gibi meydana gelen şiddet olayları ve darbeden büyük yara almıştır. Darbe sonrasında açılan MHP ve Ülkücü Kuruluşlar Davası Türkiye'de en uzun süren siyasi davalar arasına girmiş; bu uzun yargılama süreci MHP ve ülkücüleri dağılma tehlikesi ile karşı karşıya getirmiştir. 24 Nisan 1983 tarihinde başlayan yeniden demokratikleşme sürecinde ülkücü kesimde yaşanan şok ve ülke koşulları birtakım eski MHP'lilerin dağılmasına ve dönemin diğer sağ eğilimli partilerine kaymalarına sebebiyet vermiştir. Muhafazakar Parti (MP) (1983–1985) daha çok ülkücü görüşü benimsemiş bir grup eski MHP'li tarafından bu koşullar altında kurulmuştur. MHP ve dağılan ülkücülerin yeniden tek bayrak altında toplanması amacıyla kurulan MP uygulanan kısıtlı demokrasi koşulları ve merkezi otoritenin tam olarak sağlanamaması nedeni ile kısa zamanda birçok genel başkan değiştirilmiştir. İstikrarın sağlanması ve ülke çapında eski ülkücülerce daha iyi tanınmak gayesi ile 30 Kasım1985 MP I. Olağan Kongresi gerçekleştirilmiştir. Kongrede partinin isim ve amblemi değiştirilerek çalışmanın ana konusu olan Milliyetçi Çalışma Partisi (MÇP) (1985–1993) doğmuştur. Milliyetçi Çalışma Partisinde de merkezi otorite ve genel başkanlık sorunları devam etmiştir. Ancak 27 Kasım 1988 II. Olağan Kongresinde partinin doğal lideri Alparslan Türkeş'in genel başkanlığa gelmesi ile bu sorun giderilmiştir. Parti gerçekleştirdiği kongrelerle Türkiye genelinde teşkilatlanma çalışmalarını devam ettirmiş, MYK üye sayısı devamlı olarak arttırılarak içe kapalı bir yapı olmanın dışına çıkılmaya uğraşılmıştır. Gerçekleştirilen bu teşkilatlanma ve toparlanma çalışmaları sonucunda milliyetçi ve ülkücü görüş 11 yıl aradan sonra yeniden ideolojisini TBMM'de Refah Partisi (RP) listelerinden girdiği 1991 seçimleri ile temsil etmeye hak kazanmıştır. MÇP, darbe öncesi kapatılan siyasi partilere yeniden kurulma hakkının verilmesi üzerine MHP'nin son Genel İdare Kurulu (GİK) üyelerinin yaptığı toplantıda, MHP'nin isim ve amblem haklarını almıştır. 24 Ocak 1993 tarihinden itibaren Alparslan Türkeş'in önderliğinde Milliyetçi Hareket Partisi siyasi arenadaki varlığını devam ettirmiştir.