Özet:
Amaç: Alıcı immün sisteminin grefte verdiği immünolojik yanıtı olan rejeksiyon, böbrek naklinin en önemli sorunudur. Bu çalışmada, AÜHONM'de böbrek nakli olan ve akut veya kronik rejeksiyon tanısı alan hastalarda sHLA-G seviyesinin saptanması, alıcı ve vericide HLA-G 3'UTR 14bç polimorfizminin belirlenmesi, sHLA-G ve 3'UTR 14bç polimorfizmi ile rejeksiyon arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Hasta ve vericisinin periferik kan örneğinden gDNA izolasyonu, PZR, agaroz jel elektroforezi ve DNA dizileme yöntemi kullanılarak HLA-G 3'UTR 14bç polimorfizmi saptandı. Serum örneklerinden ELISA yöntemi ile sHLA-G seviyesi saptandı. Verilerin analizi için 'SPSS for Windows 18' programı ve Epi İnfo programı versiyon 7 Statcalc kullanıldı. Olgu ve kontrol gruplarının karşılaştırılmasında, sürekli değişkenler için student's t-testi, kategorik değişkenler için ki-kare kullanıldı. Bulgular: Çalışmaya alınan olgu grubunda akut rejeksiyon tanısı alanlar %41,6 iken, bunların %76,9'u akut antikor aracılı rejeksiyon, %23,1'i T hücre aracılı rejeksiyondur. Kronik rejeksiyon tanısı alanlar %58,4 iken, bunların %94,5'i kronik aktif humoral rejeksiyon, %5,5'i kronik T hücre aracılı rejeksiyondur. Lojistik regresyon analizinde böbrek nakli hastalarında akut rejeksiyon olma olasılığının, hastanın nakil öncesine göre nakil sonrası sHLA-G seviyesindeki bir U/ml'lik düşmede 1,06 kat, hasta ile verici arasında akrabalık olmaması durumunda 5,44 kat arttığı saptanmıştır. Kronik rejeksiyon olmasını etkileyebilecek faktörleri belirlemek amacıyla kullanılan regresyon analizinde ise, böbrek nakli hastalarında rejeksiyon olma olasılığının, hastanın nakil öncesine göre nakil sonrası sHLA-G seviyesindeki bir U/ml'lik düşmede 1,14 kat arttığı saptanmıştır. Sonuç: Hastaların nakil öncesi HLA-G 3'UTR 14bç polimorfizminin ve buna bağlı sHLA-G seviyesinin belirlenmesinin rejeksiyon olasılığının öngörülmesini, ayrıca bu polimorfizmi ve sHLA-G seviyesinin izlenmesi, rejeksiyon riski daha yüksek hasta popülasyonunun belirlenmesine yardımcı olacaktır.
