Özet:
Amaç: Bu çalışma fiber post ile restore edilecek dişlerde koronal bölgeye uygulanan farklı yüzey işlemlerinin ve ferrulenin varlığının, fiber post-kompozit kor kırılma dayanımına etkisini amaçlamıştır. Yöntem:120 adet çekilmiş insan premolar dişleri 2 gruba ayrıldı (n=60). Bir grupta tüm dişlerde 2mm ferrule oluşturulurken diğer gruba ferrule yapılmadı. Her bir gruptaki dişlere yerleştirilecek olan fiber post örnekler farklı yüzey işlemlerine göre rastgele 4 alt gruba ayrıldı (n=15). Bu gruplardaki örneklere ise sırasıyla 20 sn %9,5 Hidroflorik (HF) asit, 150mJ, 10 Hz, 1,5 W ER,CR:YSGG lazer ve 20 sn 120 µm Al2O3 kumlama işlemleri yapılıp bir grup da kontrol grubu olarak hiçbir işlem yapılmadan bırakıldı. Her gruptan yüzey işlemleri sonrasında rastgele birer örnek alınıp taramalı elektron cihazı (SEM) cihazı altında incelendi ve tüm örneklere 5000 adet termal siklus işlemi uygulandı. Bütün fiber post örnekler dual cure rezin siman ile üretici firma talimatlarına göre dişler içerisine simante edildi. Kor kısımları da standardizasyonu sağlayabilmek için strip kronlar ile şekillendirildi. Geleneksel test cihazıyla dişlerin uzun eksenine 45° derecelik açı ile 1mm/dk hızda kırılma dayanımı test edildi. Elde edilen veriler iki yönlü tekrarlı ölçümler ANOVA testi ile değerlendirildi. Grupların ikili karşılaştırılması Bonferroni testi ile yapıldı. Tüm analizlerde p değeri 0,05 olarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmanın sonuçlarına göre kırılma dayanımı en yüksek olan grup ferrule uygulanmış kontrol grubu (696,01±135,09 N) en düşük olan ise ferrule uygulanmamış asit grubu (276,25±59,99 N) olarak bulundu. Ferruleli örneklerin kırılma dayanımı ferrulesiz örneklerden istatiksel olarak anlamlı derecede yükseksir ancak gruplardaki değişimi benzerdir SEM incelemelerinde yüzey işlemi sonrasında fiber post yüzeylerinde erime (lazer grubunda), kırılma (asit grubunda), dağılma (kumlama grubunda) gözlenmiştir. Post korlu dişlerde yapılan kırık sınıflandırılmasına göre ferrule uygulanmış örneklerin %55'i tamir edilebilen, %45'i tamir edilemeyen kırıklardır. Ferrulesiz örneklerde ise tamir edilebilir kırıkların oranı %43,67 tamir edilemeyenlerin ise %54,33'dür. Sonuç: Kanal tedavili post-kor yöntemi ile restore edilmiş dişlerde ferrule uygulaması kırılma dayanımını arttırmıştır. Fiberlerin kor kısımlarına uygulanan bütün yüzey işlemleri ise fiberin yapısını bozarak bağlanmasını zayıflatıp kırılma direncini azaltmıştır.
