Abstract:
Tıbbi ve aromatik bitkiler arasında yer alan lavantadan günümüzde pek çok alanda faydalanılmaktadır. Kök-ur nematodları lavanta üretim alanlarında rapor edilmiştir ancak lavanta bitkilerinin kök-ur nematodlarına karşı göstermiş oldukları reaksiyonlara dair sınırlı çalışma bulunmaktadır. Kök-ur nematodlarının biyolojisi gereği üretim alanlarında ciddi zarara yol açabileceği ön görülmektedir. Bu yüzden lavanta çeşitlerinin kök-ur nematodlarına tepkisinin bilinmesi, mücadeleye ve dayanıklı çeşit geliştirilmesine katkı sağlayacaktır. Bu çalışmada, bazı lavender ve lavandin çeşitlerinin Meloidogyne incognita'nın S6 ve M. arenaria'nın Çr-1 izolatlatlarına karşı reaksiyonları araştırılmıştır. Denemede lavender grubundan Raya, Hebar, Munstead, Imperial Gem ve Giant Hidcote, lavandin grubundan Silver ve Grosso olmak üzere, toplam 7 çeşit kullanılmıştır. Her bir lavanta çeşidi için 10 tekerrür tesadüf parsellerine göre oluşturulmuştur. Lavanta bitkilerine dikimden 3 hafta sonra M. incognita ve M. arenaria türlerine ait 1000 adet ikinci dönem larva (J2) inokulasyonu yapılmıştır. Nematod inokulasyonundan 60 gün sonra lavanta bitkileri sökülmüş ve su ile kökleri yıkanmıştır. Köklerde oluşan gal ve yumurta paketi sayısı ile gal ve yumurta kümesi indeksleri belirlenmiştir. Ayrıca her bitkiye ait saksıdan elde edilen 100 g topraktaki J2'ler ile o bitkiye ait köklerdeki yumurta paketlerinden elde edilen yumurtalar sayılarak üreme frekansları hesaplanmıştır. Çalışma sonunda lavender grubundan Giant Hidcote ve lavandin grubundan Grosso çeşidi M. incognita'nın S6 ve M. arenaria'nın Çr-1 izolatlarına karşı dayanıklı bulunmuştur.
