Abstract:
Mitokondriyal genom (mitogenom) dizileri bir dizi nedenle yakın zamanda populasyon genetiği, filogeni, filocoğrafya ve benzeri evrimsel çalışmalarda yayın olarak başvurulan veri kaynakları arasındadır. Orthoptera Insecta'nın en fazla tür içeren takımlarından biridir ve özellikle son 2-3 yıl içerisinde çok sayı türün mitogenomu çıkarılmıştır. Sunulan tez çalışması Tettigoniinae (Orhoptera, Tettigoniidae) altfamilyasına ait Psorodonotus venosus ve Anterastes babadaghi türlerinin mitogenom dizilerinin yeni nesil dizileme yöntemi ile üretilmiş ve biyoinformatik yaklaşımlarla değerlendirilmiş verilerini içermektedir. Total mitogenom uzunlukları Psorodonotus venosus türünde 15842 baz çifti ve Anterastes babadaghi türünde 15883 baz çifti olarak saptanmıştır. Diğer ökaryotların çoğu-nun mitogenomlarına benzer şekilde bu iki türün mitogenomu 22 tRNA geni, 2 rRNA geni, 13 protein kodlayan gen ve bir A+T'ce zengin bölgeden oluşmaktadır. İki türün mitogenomunun 37 geninin yerleşimi atasal böcek mitogenomu olarak varsayılan Pancrustaceae mitogenomundaki yerleşime sahiptir. Protein kodlayan genlerde ortalama AT/GC oranı Psorodonotus venosus türünde % 68/32 ve Anterastes babadaghi türünde ise % 70/30 olarak hesaplanmıştır. Tez verileri şu sonuçlara işaret etmiştir: (i) Her iki türün mitogenomları toplam baz sayısı, ve gen sayısı ve içeriği yönüyle çokhücreliler için genel mitogenom tipi olarak tanımlanan ile aynı özelliklere sahiptir, (ii) Tettigoniinae altfamilyasının temsilcileri olan bu iki tür atasal altıüyeli gen yerleşimine sahiptirler, (iii) şimdiye kadar çalışılmış diğer türleri de dikkate alındığında Tettigoniinae altfamilyasında mitogenom gen yerleşimi korunmuş görünmektedir, (iv) her iki tür diğer orthopterlerde olduğu gibi AT ağırlıklı bir genoma sahiptir ve tRNA genlerinin uzunlukları, antikodonları ve komşu genlerle çakışma veya kodlanmayan ara dizilere sahip olma bakımından ve yine protein kodlayan genlerin uzunluk, başlama ve bitiş kodonları, komşu genlerin çakışması veya kodlanmayan baz dizilerine sahip olması altfamilya için tipik örüntülere sahiptir.